Petra vertelt

"In oktober 2016, kreeg mijn Nederlandse broer Frans die in Zweden woont een stroke op een tennisbaan in Griekenland. Hij kon niet meer praten, niet in het Nederlands, niet in het Zweeds, helemaal niet meer. Hoe ga je daar mee om? Hoe leer je weer praten en communiceren in meerdere talen? Frans is aan de slag gegaan. En niet zonder succes! 

Even een terugblik...

Het vervoer van Griekenland naar Zweden was snel geregeld. Na een periode in het ziekenhuis is Frans in een verpleegtehuis terecht gekomen. Het verpleegtehuis had geen behandelplan, en logopedie kon nog weken duren. We liepen tegen de beperkingen van een gratis verzorgingssysteem aan. Wachttijden voor medische behandelingen zijn lang in Zweden. Inmiddels was Frans de wanhoop nabij, want hij verstond iedereen in beide talen maar kon zelf niets duidelijk maken. De onmacht was schrijnend om te zien. Afwachten totdat hij aan de beurt zou zijn voor logopedie was wel het laatste wat hij wilde. Hij wilde het heft in eigen handen nemen. En dat hebben we dan ook gedaan. Frans ging terug naar huis!

De weg vooruit!

Een privélogopediste was verbazingwekkend snel gevonden. Elke dag kwam ze bij Frans thuis en zo begon hij zijn eerste woordjes in het Zweeds terug te leren. Maar het verlangen om weer Nederlands te spreken, om uit de isolatie te komen en beter met familie en vrienden te communiceren was sterk. Na enig zoekwerk waren Skype sessies in het Nederlands geregeld. Ongeveer drie maanden na de stroke had hij in twee talen logopedie. Dat was een mijlpaal! Zijn wereld werd een beetje groter, er was weer een klein stukje perspectief, en iets om houvast aan te hebben.

Heel verrassend bleek, in het jaar na de stroke, dat Frans het Nederlands veel gemakkelijker leerde dan het Zweeds. De moedertaal is kennelijk toch meer verankerd in de hersenen dan later geleerde talen. Soms gebruikt Frans de talen een beetje door elkaar maar dat maakt niet uit. Zo leert de Nederlandse tak van de familie ook nog wat Zweeds 

Even doordraaien naar 2021!

Het is nu bijna vijf jaar later. Frans is een echte doorzetter en spreekt korte zinnen in twee talen. Zijn woordenschat groeit iedere dag. Nog altijd heeft hij logopedie in twee talen. Sinds kort oefent hij ook Engels, een taal die hij vloeiend sprak voor de stroke, met Babbel, een online talen app. 

Maar communicatie is meer dan woorden. Zonder moderne technologie als Internet, WhatsApp, Skype, Facetime, en nog veel meer gebruikerstoepassingen, zou het moeilijk zijn geweest voor Frans en voor ons om te communiceren. We zijn een familie die wijdverspreid is over de wereldbol, een vader in Nederland, kinderen in Zweden en Nieuw-Zeeland en ikzelf in Californië. Whatsapp is ons communicatiekanaal. Met een heel arsenaal van emoji's, foto’s, plaatjes, internet links en een spellingchecker begrijpen we elkaar perfect.

Klein steentje bijdragen

Het is een voorrecht om als naaste aan het COPACA-onderzoek deel te nemen. Ik hoop dat ik mijn kleine steentje bij kan dragen aan een van de onderzoeksdoelen; begrijpen waarom de ene persoon met afasie makkelijker kan communiceren dan de andere."

Petra Ligthart